اجازه بديد يه چيزي رو همين اول روشن كنم: طراحي فروشگاه اينترنتي خوب بايد از تجارت و كسب و كار حرف بزنه. از اونجايي كه ظاهر سايت خيلي اهميت داره، پس اين مسئله هم اهميت زيادي داره و فروشگاه هاي اينترنتي هم از اين قاعده مستثني نيستند. 
خب حالا كه اين مسئله روشن شد، اجاره بديد اين بحث رو فعلا بذاريم كنار تا بعدا تو همين مقاله بهش بپردازيم. الآن ميخوام يكسري مدل رو كه معمولا براي برندسازي و طراحي رابط كاربري استفاده ميشن براتون ممنوع كنم، چون وقتي خيلي از سايتهاي فروشگاهي موفق رو تحليل ميكنيم، ميبينيم همشون يك وجه تمايز دارن: و اون اينه كه همشون زشت هستن.

البته طراحي زيبا و فروش آنلاين مؤثر قطعا بايد در كنار هم وجود داشته باشن، اما مشكل اينجاست كه خيلي از افرداي كه كار طراحي انجام ميدن اطلاعي از نحوه فروش مؤثر ندارن و متخصص هاي فروش هم چيزي از طراحي نميدونن.
چون من طراح نيستم، سهم خودمو ايفا ميكنم و سعي مي كنم با ذكر نكاتي درمورد بهتر فروش كردن فروشگاه اينترنتي، اين شكاف رو پر كنم. هيچي نباشه اول بايد يه سايت فروشگاهي بتونه كار كنه و فروش داشته باشه، تا بتونيم قشنگش هم بكنيم.
اولين و مهمترين نكته اينه كه بدونيم كاربرهامون ميخوان چي پيدا كنن و روي سايت دنبال چي ميگردن. شايد سايت فروشگاهي شما صدها هزار محصول داشته باشه و كاربر نتونه همشو دونه دونه بگرده و چيزي كه ميخواد رو پيدا كنه. من معمولا به مشتريهام ميگم سايت فروشگاه ايده آل من، يه وايرفريم سياه و سفيده كه دقيقا چيزي كه من ميخوام رو روي صفحه اولش داشته باشه و بتونم با يه كليك بخرمش. من كه گفتم طراح نيستم!
چون ما هنوز همچين مدينه فاضله اي نميتونيم بسازيم، فعلا فقط به همون مقداري كه در توانمون هست اكتفا ميكنيم. تو اين مقاله مهمترين بايدها و نبايدهايي رو ميگيم كه ميتونه كمكتون كنه، متوجه بشيد كاربرهاتون دنبال چي ميگردن.

• پاپ-آپ ها

مهمترين ابزار بهينه سازي نرخ تبديل مشتري: استفاده از پاپ-آپ. واقعيت تلخ اينه كه با اينكه اين جاذب هاي كوچولو باعث آزار كاربرها ميشن، اما براي جلب توجه كاربر خيلي مفيدند.
نبايد:
1- وقتي كاربر تازه وارد صفحه شده، پاپ-آپ رو باز كنيد: 
به نظر من دليلش واضحه. چند بار شده خودتون وارد سايتي بشيد كه بلافاصله براتون يه پاپ-آپ ظاهر كرده و شما هرچند سخت ولي فوري ماوس رو كشونديد تا گوشه تب مرورگر كه دكمه بستن پاپ-آپ رو بزنيد؟ نكنه فقط من اينطوريم؟
اگه بخواهيم يكم تخصصي تر بحث كنيم، وقتي كاربرها به محض ورود به سايت با ديواري از پاپ-آپ درخواست براي اقدام روبرو ميشن، نرخ خروج به شدت افزايش پيدا ميكنه. يكم به بازديدكننده هاتون زمان بديد تا با سايت كار كنن و بعد شروع كنيد پيشنهاداتتونو تو صورتشون بياريد. هر سخن جايي و هر نكته زماني دارد!
2- يك پيشنهاد بدون قيد و شرط بديد
بد نيست براي كسايي كه تو خبرنامه سايتتون عضو ميشن 25% تخفيف بذاريد، اما دقت كنيد كه اگه همين رو بدون توجه به شرايط بياريد روبروي كاربر، بازهم آزاردهنده ميشه. اجازه بديد كاربرهاتون با سايت خو بگيرن، بعد شروع كنيد به تبليغات و جلب توجه.
به علاوه اينطوري ميتونيد كاربر رو به سايتتون علاقه مند كنيد تا تو بازديدهاي بعدي ازتون خريد كنه. روش جديد فروش، به اسم "ريماركت"، همينه.
بايدها:
1- حالا فرض كنيد همون 25% تخفيف وقتي تو سبد خريدتون هستيد بهتون پيشنهاد بشه. اونوقت به جاي اينكه اذيت بشيد، اتفاقا توجهتونو جلب ميكنه. همينطور كه داريد آدرس ايميلتونو وارد ميكنيد، با خودتون فكر ميكنيد: "اينجوري ميتونم 10 هزار تومن صرفه جويي كنم".
يه كار ديگه كه ميشه كرد اينه كه پاپ-آپ رو موقعي كه كاربر داره از سبد خريدش خارج ميشه ظاهر كنيد. شايد همين 25% باعث بشه خريدشو نهايي كنه.
2- از پيام رساني برخط استفاده كنيد  
بدون شك پاپ-آپ ها بهترين هستن، اما حداقل محض ديونه نشدن كاربرهاتونم كه شده، نبايد هرجا دستتون اومد يه پاپ-آپ بذاريد. يكي از جايگزينهاي خوب براي پاپ-آپ ها، پيام رساني برخطه.
يكي از روشهاي پيام رساني برخط اينه كه خط متن بالاي مسئله بنويسيد و اون صفحه مستقيما درباره اون نكته باشه. اينطوري تجربه كاربري (كه تو مرحله پرداخت اهميت بالايي داره) خيلي بهتر از پاپ-آپ ميشه.

• محصولات

حالا ديگه داريم واقعا وارد دنياي فروشگاه هاي آنلاين ميشيم. اينكه كاربرها چطوري محصولاتتونو پيدا ميكنن و اينكه بعد از اينكه پيداشون كردن، محصولات چطوري عرضه شدند، ميتونه تجربه خريد رو خراب كنه يا خوب كنه. اين مسئله اونقدر مهمه كه اگه درست انجامش بديد ميتونيد به آمازون فارسي تبديل بشيد ولي اگه اشتباه انجام بشه .... بعدا ميگم چي ميشه.
نبايد:
1- خريدارهاتونو تو خيل محصولات گيج كنيد.
داريد رو سايتتون از شير مرغ تا جون آدميزاد ميفروشيد؟ خب خيلي خوبه، اما اگه همشونو روي صفحه نخست سايتتون بذاريد، احتمالا نميتونيد هيچي بفروشيد. يادتون باشه كه وقتي همه چيز در دسترس باشه، ديگه هيچي به چشم نمياد. 
به جاي اينكه كاربرهاتونو با كلي انتخاب لبريز كنيد، فقط محصولاتي رو كه فكر ميكنيد براشون جالبه نشونشون بديد. براي اين كار به داده هاي فروشتون بايد نگاه كنيد – چه محصولاتي بيشتر فروش دارن؟ چه چيزهايي فروش ندارن، اما بر اساس استانداردهاي كاري بايد باشن؟
بعلاوه نمايش محصولاتتون بايد طوري باشه كه محدوده كلي كارتونو نشون بده. مثلا يه كاربر شايد از مدل كفشي كه روي صفحتون روش تأكيد كرديد خوشش نياد، اما اگه كلا دنبال كفش باشه، ميفهمه كه شما كفش هم داريد. درخواست براي اقدامهاي شفاف داشته باشيد تا كاربرها براي خريدشون از مسير درست برن. 
البته نميشه براي هر محصولي كه ميفروشيد يه نمونه روي صفحه اول نمايش بديد. براي همين وجود يه فيلتر جستجوي محصولات هم براي سايت خيلي ضروريه كه به زودي در اين مورد توضيح خواهم داد.
2- محصولات خيلي كمي عرضه كنيد.
درسته كه گفتم تو اين مقاله كاري به طراحي ندارم، اما اين خيلي مهمه و نميشه ازش گذشت. هيچوقت اهميت نحوه نمايش محصولاتتونو روي صفحه دست كم نگيريد.
يادتونه راجع به كفشها چي گفتم؟ حتما يه عكس خوب ازشون داشته باشيد. عكس يه هنرپيشه معروف آيفون به دست كه اون كفشها رو پوشيده، روي يه موكت دهه شصتي خب همخواني نداره و عكسو خراب ميكنه. 
از عكسهاي آماده اي كه سايتها ميفروشن هم استفاده نكنيد. اينطوري اين سوال براي مردم پيش مياد كه اصلا اين كفشو واقعا تو انبارشون دارن كه بخوان بفروشن؟!
براي نمايش محصولاتتون خرج كنيد و يه عكاس بگيريد – ظاهر مهمه.
بايد:
1- محصولاتتونو دسته بندي كنيد.
بايد سايتتون حول محور يه فيلتر جستجوي خوب بچرخه. اما از اون مهمتر اينه كه بايد فيلتر جستجوتون خيلي خوب كار كنه – نبايد گوگل بهتر از خودتون بتونه محصولاتتونو پيدا كنه.
همچنين بايد محصولاتتون شفاف و با دقت طبقه بندي بشن تا كاربر بتونه براحتي از يه دسته به دسته ديگه منتقل بشه و نيازي نباشه براي اينكار هزار جا كليك كنه. بايد سردسته يه چيزي باشه كه خيلي فراگير و كليه. زياد نميخوام جزئي وارد اين موضوع بشم.
همين قدر بگم كه اين مورد مهمه و سرسري ازش نگذريد.
2- با عرضه محصولات مشابه، مشتريهارو تشويق به خريد كنيد.
هيچ ابزاري بهتر از ارائه "ديگران محصولات زير را هم دوست داشتند" نيست. اگه به داده هاي فروشگاه هاي آنلاين نگاه كنيد ميبينيد اين روش هنوز با گذشت زمان خيلي كاربرد داره.
نمايش محصولات مشابه هم كاربرهايي رو كه هنوز از چيز خاصي خوششون نيومده تشويق ميكنه روي سايت بمونن و خارج نشن. بنابراين علاوه بر اينكه كاربرها رو به خريد متمايل ميكنيد، نرخ خروج هم كاهش ميديد. حتي ممكنه كسي كه خريد كرده، يك خريد رو بكنه دو تا يا سه تا.
فقط در مورد نحوه نمايش محصولات مشابه خيلي دقت كنيد – حتي شايد مجبور شيد دوباره برگرديد بالاي صفحه و بخش بالاي پاپ-آپ رو بخونيد.

• پرداخت

آخر از همه، مرحله پايان خريد. داده ها نشون ميده كه كاربرها حتي تو راحتترين فرايندهاي خريد هم تمايل زيادي به خروج از صفحه و نيمه كاره رها كردن خريد دارن. وقتي ميخواهيد قسمت پرداخت سايتتونو بسازيد بايد تصور كنيد يه مار زنده سمي دستتون گرفتيد....هيچ حركت ناگهاني انجام نديد.
نبايد:
1- حواس خريدار رو از خريد پرت كنيد.
قانون طلايي سايت فروشگاهي اينه كه هيچ وقت حواس مشتري اي رو كه مراحل آخر خريد رو ميگذرونه به چيز ديگه معطوف نكنيد. تشويق كاربرها به عضويت تو خبرنامه هم جا و مكاني داره، نبايد قبل از وارد كردن جزئيات كارت بانكي و زدن دكمه خريد، براي خبرنامه تبليغ كنيد.
2- سعي كنيد هزينه ارسال رو پنهان كنيد.
اگه ميخواهيد سايت فروشگاهي موفقي داشته باشيد بايد سعي كنيد كمترين هزينه ارسال رو براي محصولاتتون بگيريد. اما بسته به شهرتون يا شهر مشتريهاتون، هميشه هم نميشه قيمتهارو پايين آورد.
شايد وسوسه بشيد كه هزينه ارسال رو تا آخرين لحظه مخفي نگهداريد، منطق پشت اين كار اينه كه كسايي كه اينكارو ميكنن فكر ميكنن كسي كه ديگه همه گزينه ها رو پر كرده و رسيده به مرحله آخر خريد، پس حتما با مبالغ بالاتر براي هزينه ارسال كنار مياد و مي پذيره. اما آمار نشون ميده اينطور نيست.
شما كاربر رو مجبور ميكنيد همه جزئيات رو وارد كنه و همه مسير خريد رو طي كنه و بعد هزينه قابل پرداخت رو يه دفعه همراه با هزينه ارسال ميبينه. اينطوري نه تنها از سايتتون پا به فرار ميذاره، بلكه ديگه هيچ وقتم برنميگرده و به همه از تجربه بدي كه رو سايت شما داشته ميگه.
هميشه شفاف برخورد كنيد و هزينه ارسال رو بگيد. اينطوري مشتريها از همون اول هزينه ارسال رو حساب ميكنن و اگه نميتونيد يه قيمت مناسب بهشون پيشنهاد بديد، با يه چيزهاي ديگه اي بهشون انگيزه خريد بديد كه اونو جبران كنه.
بايد:
1- خريد كردن رو راحت كنيد.
مردم خيلي زود خسته ميشن. شما كه نميخواهيد مجبورشون كنيد بيشتر از اونچه لازمه كليك كنن و اطلاعات وارد كنن. موقع طراحي قسمت پرداخت، بايد از خودتون بارها و بارها اين سوالو بپرسيد: وجود اين واقعا واجبه؟
اگه جواب "نه" بود، بي خيال بشيد و اگه "بله" بود، سه چهار بار ديگه هم بپرسيد كه مطمئن بشيد.
من شخصا مخالف اجبار كردن كاربرها به ساخت اكانتم. بايد به كاربر حق انتخاب بديم كه اگه خواست بتونه بدون عضويت هم خريد كنه. 
يه جنبه ديگه خريد آسان، اينه كه مردم بايد بتونن هر مدلي كه راحتترن پرداخت رو انجام بدن (البته پرداخت به صورت چك رو پيشنهاد نميكنم). پرداخت آنلاين يكي از گزينه هاي خيلي خوبيه كه براي هم خريدار و هم فروشنده مناسبه، اما با اين وجود هنوز خيلي از سايتهاي فروشگاهي همچين امكاناتي ندارن. واقعا تأمل برانگيزه.
2- امنيت رو در اولويت قرار بديد.
فكر نميكنم ديگه نيازي به تأكيد باشه كه سايت فروشگاهيتونو به آخرين فناوريهاي امنيتي مجهز كنيد.
ضمنا حتما بايد كاربرها هم اين اقدامات امنيتي كه شما انجام داديد رو ببينند. بايد موقع وارد كردن اطلاعات حسابشون همونقدر احساس امنيت كنن كه تو مغازه كارتشونو ميدن دست فروشنده.
خب ... حالا كه به آخر اين قصه رسيديم بايد يه پيام اخلاقي هم براش انتخاب كنيم، اينم پيام اين قصه: موفقيت در سايت فروشگاهي در راحتتر كردن زندگي براي مشتري هاست. كلش همينه. 
اگه از كل اين مقاله، همين يه جمله رو بگيريد براي من كفايت ميكنه. در آخر اين توصيه رو ميكنم كه اينترنت پر از جار و جنجال و هياهوي فروشنده هاييه كه ميخوان محصولاتشونو به مردم بفروشن. بعنوان يه مشتري، شما دوست داريد سريعترين، راحتترين و مقرون به صرفه ترين (البته با توجه به كيفيت) خريد رو انجام بديد. كسب و كاري تو اينترنت ميتونه موفق باشه كه بتونه اين نكته رو درك كنه.
درسته كه ما همه چيزو خيلي زيادي ساده گرفتيم و طراحي و بازاريابي ديجيتال رو كنار گذاشتيم، اما اگه براي شروع همين ها رو رعايت كنيد، بهترين شروع ممكن رو خواهيد داشت.

منبع